Meahciráđđehus jahki 2018 lei sihke doaimmaid ja ekonomiija dáfus lihkostuvvan. Vuovdedoalu gánnáhahttivuohta buorránii, ja turisma- ja bieggafápmočuozáhagaid jearru joatkašuvai buorrin.
Fuođđobálvalusain meahcástan- ja guolástanlobiid vuovdin lassánii. Maiddái Luonddubálvalusat devddii bures mihttomeriidis, ja vánddardanráhkadusaid divvunfidnuide bohte lassiresurssat.
Meahciráđđehuskonsearna vuovdimat ledje 366,4 miljon euro, mii lea 38,4 miljon eanet ovddit jagi ektui. Konsearna boađus lei 124,8 miljon euro.
- Lihkostuvvama árvvu lasiha dat, ahte mihttomearit leat ollašuhtton, vaikke seammás leat bargan olu siskkáldas ovddidanbarggu, Meahciráđđehusa váldohoavda Pentti Hyttinen dadjá.
Meahciráđđehus máhcaha jagi 2018 bohtosis stáhtii 102,9 miljon euro. Lassin Meahciráđđehusa Vuovdedoallu Os ja eará fitnodatdoaimmat mákset bohtosiinnis vearu measta 15 miljon euro.
Meahciráđđehus doalvvui jagi 2018 áigge ovddosguvlui vásttolašvuođaprográmmas, masa gullá ee. Doaibmavuohkerávvaga (Code of Conduct) gárvvisteapmi oktan vuosttašepmosiin stáhtahálddahusa ovddasteaddjiin Suomas.
- Doaibmavuohkeráva lea vásttolaš jođiheami geađgejuolgi. Dán jagi áigge almmustahttit vel ovttaveardásašvuođa- ja dásseárvoplána sihke sierra Meahciráđđehusa doaimmaheaddjiide ja vuolleskáhppojeaddjiide oaivvilduvvon doaibmavuohkerávvaga (Supplier Code of Conduct), Hyttinen dadjá.
Meahciráđđehusa iežas dálkkádatprográmma
- Oassin vásttolašvuođaprográmmas leat álggahan dálkkádatprográmma, mas čielggadat, mo sáhttit ovddidit doaimmamet dálkkátrievdama goahcamii ja dasa vuogáiduvvama geahččanguovllus, Hyttinen dadjá.
- Energiijabuvttadeapmi lea okta dain áššiin, maidda mii galgat giddet fuomášumi. Nuba aktiivvalaš bieggafámu fidnoovddideapmi stáhta viidodagain lea Meahciráđđehusas boahttevuođasge hui dehálaš doaibma, Hyttinen deattuha.
- Buot vuovdedoalu doaimma vuolde lean stáhta meahcit leat sirrejuvvon joavkkuide njiello- ja vuorkádeattuheami mielde. Čitnaklassifiseremiin vuvddiidgieđahallan stivrejuvvo ain beaktilut dálkkádatrievdama goahcamii, Hyttinen muitala.
Meahciráđđehusas leat dahkan guhkás siktejuvvon barggu jekkiid ovddežiin ordnemis eandalii suodjalanguovlluin, mi bealistis lea váikkuhan čitnavuorkkáid lassáneapmái. Meahciráđđehus lea divvon ovddežiin jekkiid stáhta eatnamiin buohkanassii sulaid 30 000 hektára.
Duogábealde čanusjoavkkuiguin dahkkon luondduriggodatplánat
- Meahciráđđehusa vuovdedoallodoaimmat plánejuvvojit ja ollašuhttojuvvojit luondduváriid suvdilis ávkkástallama prinsihpain. Čuohppanplánat buvttaduvvojit ovttas čanusjoavkkuiguin guovlulaš luondduriggodatplánain, Hyttinen muitala. Jagi 2018 fidniimet gárvvisin Mátta-Suoma luondduriggodatplána ja álggaheimmet Lappi luondduriggodatplána gárvvisteami.
Meahciráđđehusas leat háldosis stáhta eanaguovllut ráhpadis 9 miljon hektára, main dállodoalloánus lean lotnolašgeavahanvuvddiid oassi lea 38 proseantta. Muorarádjama bires vuovdeviidodagas leat jahkásaččat guokte proseantta. Čuohppamiin eanaš oassi leat hárvenčuohppamat. Jalgesčuohppamiid oassi lea njealjádas buot čuohppamiin.
- Válljet álo báikái buoremus heivvolaš ođastanvuogi. Seaillahat luonddumehciid ráhkadusiešvuođaid, dego mieskamuora ja sierraráhkaduslašvuođa buot mehciin čuohppanvuogis fuolatkeahttá. Dálá vuovdedoallodoaimmas gokčavašvuođa seailluhan sierračuohppamiid oassi ođastančuohppamiin lea sulaid 30 proseantta, Hyttinen čilge.
Luonddu máŋggahámatvuohta váldo vuhtii
Earálágan stáhta eatnamiidda čuohcán vuordámušaid ja mihttomeriid oktiiheiveheapmi ja dássedettolaš ollašuhttin lea Meahciráđđehusa váimmusdoaibma. Oamasteaddji meroštallan servodatlaš geatnegasvuođain ja daidda guoskevaš mihttomeriin láhčit guovlluid geavaheami rámmaid dasa, mo Meahciráđđehus doaibmá aktiivvalaččat ja vásttolaččat birrasa, servodaga ja olbmuid guvlui.
Rehkenastimii vuođđuduvvan árvvoštallama mielde Meahciráđđehus Vuovdedoallu Os:a ja Giddodatovdáneami vuovdinvuoittus investerejuvvui 63,2 miljon euro jagi 2018 servodatlaš geatnegasvuođaid ollašuhttimii. Dás sulaid 40 miljon euro čujuhuvvui luondu máŋggahámatvuhtii.
Mannan jagi Meahciráđđehusa Luonddubálvalusat jođihii dahje oassálasttii 130 fidnui, maidda gulle riikkaidgaskasaš ovttasbargofidnut, viiddis luonddusuodjalanfidnut ja ruovtturiikka huksenárbbi bajásdoallan. Stuorra oassi fidnuin leat ruhtaduvvon EU bokte, muhto gáibidit iešruhtadeami. Jagi 2013 maŋŋá álgán Luonddubálvalusaid jođihan 8 LIFE-fidnu ruhtadeamis 64 proseantta boahtá EU:s. Jagi 2018 álge golbma ođđa LIFE-fidnu.
Badjel 2 miljon meahccebivdobeaivvi
Fuođđolobi oastán áššehasain ledje mannan jagi 500 000 meahccebivdobeaivvi stáhta guovlluin. Suomas leat lassin áidnalunddot vejolašvuođat guolástan- ja meahcástanáigeádjái eará vuoigatvuođain.
- Vuosttas geardde leat čielggadan meahccebivddu oppalašváikkuhusa: Stáhta guovlluin lei meahccebivdu badjel guokte miljon beaivve mannan jagi, Hyttinen muitala.
Fuolla álbmotmehciid ekonomiija- ja dearvvašvuođaávkkiid seailumis
Suoma álbmotmehciide dahke jagi 2018 sulaid 3,2 miljon galledeami, mii oaivvilda guovtti proseantta lassáneami ovddit jagi ektui. Álbmotmeahccegalledeaddjiid ruhtageavaheami váikkuhus lagašguovllus stuorui maiddái guokte proseantta, ja lea dál badjel 211 miljon euro. Šaddanproseanttat leat molsašuddan eará jagiin, muhto lassánantrenda lea bistevaš. Seammá áigge álbmotmehciid bušeahttaruhtadeapmi lea áitojuvvon njiedjat.
- Dáinna vugiin sihke turismma suvdilisvuohta, luondduturismma fitnodatdoaibmavejolašvuođat ja ekonomiija- ja dearvvašvuođaávkkit sáhttet leat maiddái áitojuvvon, Hyttinen morašta. Váttis kombinašuvnna čovdosis livččii vejolaš beassat guhkás, jus riikkabeaivvit mieđihivččii Luonddubálvalusaide sulaid 8 miljovnna euro jahkásaš dássebajideami stáhta boahto- ja golloárvvoštallamii stáhtabušeahta rámmaide veardidettiin.
Lassidieđut
Váldohoavda Pentti Hyttinen, tel. 040 546 5227
Gulahallanhoavda Terhi Koipijärvi, tel. 050 598 9958
© Koodiviidakko Oy - Y-tunnus 1939962-1